Bij veel organisaties ontstaat er ruimte voor de religieuze identiteit van islamitische werknemers. We wensen elkaar al een prettig Kerstfeest, een vrolijk Pasen en daar komt nu bij: het Suikerfeest, als afronding van een vastenperiode door moslims tijdens de maand Ramadan.
Wat betekent dit feest? En hoe wens je moslims als werkgever of als niet-islamitische collega een fijne feestdag? Zeg je: "gelukkig Ramadan?" Of misschien: "vrolijk Suikerfeest?" Of toch maar in het Arabisch: "Eid Mubarak!" Dat laatste zorgt voor een tongbreuk, omdat de Arabische taal klanken kent die bij mensen met een harde G meestal leidt tot een knoop in hun stembanden en een ziekenhuisbezoek!
Drie betekenissen van Suikerfeest
Eerst maar eens de betekenis van het Suikerfeest. De term Suikerfeest is geen officiële term in de islamitische theologie. Waarschijnlijk dachten een paar commerciële mensen vroeger; er wordt zoveel zoets gegeten, "het lijkt wel een suikerfeest!" Voila, de term Suikerfeest was geboren. Maar realistischer is een import van het Turkse Seker Bayrami, dat Suikerfeest betekent (sukur = dankzegging).
De correcte term is Eid al-Fatr. Het heeft drie betekenissen: de "Dag van het breken van de vast" of de "Dag dat licht in duisternis doorbreekt" of de "Dag dat iets in de natuurlijke staat wordt hersteld". De laatste twee betekenissen zijn in theologisch opzicht minder bekend, ook bij moslims. Terwijl deze wel veel meer de kern raken van het vasten.
Moslims vasten tijdens de maand Ramadan omdat volgens traditie in deze maand zowel de eerste verzen van de Koran, als de Bijbel zijn geopenbaard aan de profeten. Ramadan is de maand dat God met zijn schepping spreekt via zijn heilige boeken.
Tijdens Ramadan lezen mensen de Koran en reflecteren ze op alles wat hen afleidt van een zinvol leven, ook in hun individuele relatie met God zelf natuurlijk.
Drie manieren van vasten
De Koran biedt voor deze "innerlijke dialoog" tijdens Ramadan drie manieren van vasten: het vasten van eten en drinken (beheersing lichaamsimpulsen en geneugten), het vasten van rijkdom (sober leven, welvaart delen met anderen) én het vasten van spraak (stilte, gebed, bezinning).
Alle drie de vastenvormen leiden tot een vorm van wedergeboorte (zie de 3e betekenis van Fatr als herstel naar een natuurlijke menselijke staat). Ben je een stap verder gekomen als mens na 30 dagen vasten? Dan ben je als licht dat door duisternis breekt (de 2e betekenis van vasten).
Kortom, wie een islamitische collega op de werkvloer of op elke andere plek van ontmoeting een goede Eid (=feestdag) wil wensen kan gewoon zeggen: "ik wens je een goed einde van de Ramadan, een goede Fatr" En dan is er veel ruimte om het gesprek aan te gaan door bijvoorbeeld te vragen:
"Aan welke vorm van vasten heb jij gedaan?" "Hoe ben je veranderd na een maand vasten?" "Hoe kunnen wij als moslim en niet-moslim van elkaar leren?" Door dergelijke vragen te stellen gaat het niet alleen meer over een islamitisch geloofsritueel, maar ook over de ontwikkeling als mens. Iedereen wil zich als mens ontwikkelen, gelovig of niet.
Op de werkvloer, op school, ongeacht welke organisatie, is de ontwikkeling als mens in mijn beleving net zo belangrijk als de ontwikkeling van competenties. Het kost je als collega of als werkgever vaak een paar minuten van je tijd, en levert je veel inzicht in de mensen die voor je werken en samen mét je werken.
Eid mubarak!
Vond u dit artikel waardevol? Trakteer ons dan op een kopje koffie! Doneren kan via deze link.
Enis Odaci is hoofd online van VOLZIN, publicist, reli-ondernemer en auteur van twee boeken, De Zeven Zuilen en Spiegelreis. Meer informatie op: www.enisodaci.nl
