Dezer dagen mogen we elkaar zo min mogelijk aanraken. Contactberoepen zijn verboden en als je te dichtbij komt, hoor je: ‘Wilt u afstand houden!’ Social distancing is ineens een burgerplicht. "Het kind in mij vindt het akelig", zegt Lisette Thooft: "Ik moet mezelf steeds weer geruststellen: nee, ze willen me niet weg hebben, ze vinden me niet stom, ze zijn alleen maar bang voor een virus." Opmerkelijk is dat het 'afstand houden' een intrigerend element is van het Paasverhaal uit het Johannesevangelie: Noli me tangere (raak me niet aan), zou de Opgestane gezegd hebben. Was hij bang voor besmetting? Hoe zit dat precies?
Door Lisette Thooft
Het Noli me tangere is overal. Op Paasochtend zou de opgestane Christus dat tegen Maria Magdalena hebben gezegd, volgens Johannes 20, 17. Raak me niet aan. Was Hij bang voor besmetting? Niet waarschijnlijk. Acht dagen later nodigt Hij de ongelovige Thomas nadrukkelijk uit om met een vinger in de wonden te prikken die door de spijkers geslagen zijn, en een hand te leggen op de wond in Zijn zijde. Dus waarom zou Maria Magdalena anderhalve meter afstand moeten houden?
In het Grieks stond er Mè mou haptou. De Latijnse Vulgaat-vertaling maakte daar Noli me tangere van en in de Statenbijbel is dat ‘Raak mij niet aan’ geworden. Maar correcter is wat er nu gelukkig ook in de Nieuwe Bijbelvertaling staat: ‘Houd me niet vast.’
Haptein, heb ik me ooit laten uitleggen door een leraar Oude Talen, is meer grijpen, zoals een roofvogel zijn prooi grijpt: gulzig, bezitterig, niet van plan om los te laten. Dus de Opgestane vraagt aan zijn geliefde discipel: laat me los, laat me vrij, laat me gaan en doen wat ik te doen heb.
Liefde en vrijheid
Ik schreef er uitgebreid over in mijn boek Jezus & Maria Magdalena, een mythe van liefde en vrijheid.* Liefde en vrijheid zijn op het hoogste niveau van spirituele ontwikkeling twee kanten van dezelfde medaille, concludeer ik in dat boek, want echte liefde is in essentie loslaten, de ander vrijlaten om zichzelf te zijn. En echte vrijheid is dat in essentie ook.
Dat aanraken niet hetzelfde is als vasthouden, was voor middeleeuwers kennelijk nog niet duidelijk. Zoals het voor veel mensen niet duidelijk is, inclusief voor mij het grootste deel van mijn leven. Pas in mijn opleiding tot rebalancer begreep ik dat je iemand kunt aanraken – en niet alleen vederlicht maar ook met aanzienlijke druk – zonder dat je iets van die persoon wilt. Niet met nemende of grijperige handen, maar met open, ontspannen, vrij-latende handen. Dat voelt heel anders – om te doen, en om te ervaren. Niet spannend maar geruststellend, niet alarmerend maar helend. Het ontspant zo diep dat je gevoelens beter kunt voelen.
In onze grijperige, hebberige, materialistische cultuur is dat nieuw. We vertrouwen het niet meteen, we lezen en horen en zien zulke andere verhalen over aanraking, we hebben er zulke andere ervaringen mee.
Niet aangeraakt worden lijkt veilig. I am a rock, zongen Simon & Garfunkel, I am an island… And a rock feels no pain. An island never cries. Op afstand van elkaar kunnen we het droog houden, gevoel afsluiten, geloven in de mogelijkheid van een pijnvrij bestaan, van alles onder controle. Maar erg christelijk is dat niet.
Totale acceptatie
Als er iemand was die zich liet aanraken en die zich ook liet raken, was het Christus wel, de mens die de beker van zijn lot volledig en vrijwillig leegdronk, inclusief spijkers en doornenkroon en lans, tot het einde toe. Voor mij symboliseert hij de totale aanvaarding van pijn en lijden, van geraakt worden en doorboord worden door alles wat leven in een lichaam met zich meebrengt, met ziekte en dood en verdriet en verlies.
En Pasen symboliseert dat zulke totale acceptatie een mens naar een hoger, waardiger, spiritueler, heiliger soort leven leidt.
Zalig Pasen. Laat u raken, alstublieft.
-----------------------------
*Aan belangstellenden mail ik op verzoek gratis de pdf van het boek Jezus & Maria Magdalena, een mythe van liefde en vrijheid.
Meer informatie www.lisettethooft.nl/jezus-maria-magdalena
Maak meer verhalen mogelijk met een donatie
