Bedgeheimen

Aidspreventie en bestrijden van discriminatie van hiv-patiënten is goed en belangrijk werk. Maar de manier waarop dance4life dat aanpakt, is wat Erik Borgman betreft weinig geloofwaardig. Seks maak je niet bespreekbaar met de sjablonen uit het pornocircuit. Het kwetsbare spreken over seks dreigt erdoor te verstommen. Daar zijn jongeren niet mee gebaat.

Door Erik Borgman

We hadden al de ‘ik sta op tegen kanker’ campagne die wat mij betreft volkomen mis was. Dat kanker vóórkomt – en waarschijnlijk in de toekomst steeds vaker zal voorkomen – wordt echt niet veroorzaakt door het feit dat er te weinig aandacht is voor het bestrijden ervan. Als we allemaal opstaan om die kanker kanker mores te leren, is hij niet binnen afzienbare tijd de wereld uit. Blijkbaar zijn er andere redenen die de kankerbestrijding tot een ideologie te maken.

Een wereld zonder aids
En dan nu die actie van dance4life. Volgens haar website werkt deze organisatie “samen met jongeren aan een wereld zonder aids”. Dat is misleidend. Het is zo ongeveer als wanneer de lokale voedselbank zegt te werken aan een wereld zonder armoede. In een wereld met armoede probeert de voedselbank de gevolgen ervan te verlichten. Hetzelfde geldt bij dance4life met betrekking tot aids. Het geven van seksuele voorlichting gericht op aidspreventie en het bestrijden van discriminatie van mensen die hiv-positief zijn: dat is wat er gebeurt en het is in beginsel goed en belangrijk werk. Het onderscheidende van dance4life is – nog steeds volgens de website – dat het “muziek en dans” gebruikt “om jongeren te betrekken en te inspireren”. Ook mooi, want het soort seksuele contacten waardoor aids zich verspreidt, worden doorgaans in het uitgaanscircuit voorbereid. Het is goed dat jongeren ook daar tot aidsbestrijding worden geïnspireerd.

Gek is wel dat dance4life hoog opgeeft van het aantal jongeren dat het weet te bereiken, maar zwijgt over het feit dat ondanks alle voorlichting het – met excuses voor het jargon – risicovolle seksuele gedrag onder jongeren eerder toe- dan afneemt. Het is het geloof van de reclame: alleen wie succes claimt zal succes hebben. Dus: op naar een wereld zonder aids, waarnaar we dankzij ons al aardig op weg zijn, al hebben we nog steeds uw steun nodig. Modderen, waaruit ons leven bestaat, is niet jazzy.

Spannend verhaal
Dance4life heeft de Nederlandse stations volgehangen met posters. Mensen die ook ik herken als ‘bekende Nederlanders’ zijn erop afgebeeld in een pose die niets onthult, maar onmiskenbaar seksualiteit suggereert. Ze hebben een telefoon in hun hand en je blijkt ze te kunnen bellen. Of liever, ze blijken “een spannend verhaal over hun seksleven” op een bandje te hebben ingesproken en dat kun je tegen betaling beluisteren als je een bepaald telefoonnummer draait. O, telefoonseks dus. Nou, dat zien we verkeerd volgens de website van dance4life. Door de “bedgeheimen” – hun woord – van Halina, Manuel en Victoria tegen een verhoogd tarief te beluisteren, steunen wij de voorlichtingscampagne van dance4life. Als dat geen win-win is!

Dance4life suggereert zelfs dat de opwindende verhalen onderdeel zijn van de voorlichtingscampagne. Manuel Broekman zegt op de website: “Ik sta erom bekend dat ik redelijk makkelijk praat over mijn seksleven. Maar nu deel ik mijn verhaal met een groter doel: bijdragen aan het werk van dance4life! Alleen als seks bespreekbaar wordt gemaakt, dan kunnen we de verspreiding van hiv en aids terugdringen.”

We leven in een land waar op uitzendingen van de commerciële televisiezenders steevast reclame volgt voor telefoonseks en webcam-seks. Om dan te suggereren dat een bandje volpraten met softporno-jargon nog een knellend taboe doorbreekt, klinkt niet erg overtuigend. Zeker als je dit doet in samenwerking met Vodafone die natuurlijk garen spint bij de intensivering van het mobiele telefoonverkeer. Wat mij betreft blijft er niet veel geloofwaardigheid voor dance4life over.

Kwetsbaar spreken over seks
Maar het ergste vind ik dat een organisatie die seks bespreekbaar wil maken met het oog op de bestrijding van aids, niet inziet dat de wijze waarop het pornocircuit over seks spreekt erger is dan erover zwijgen. Porno maakt het reële, met het echte leven verbonden en daarom altijd ook kwetsbare spreken over seks onhoorbaar en dreigt het te doen verstommen. Zij bouwt een wereld op van illusies, waarin – met een mooie formulering die ik ooit las – vrouwen altijd willen en mannen altijd kunnen, en waar alles draait om genitale seks. Waar mensen en hun lichamen tot middelen daartoe worden gereduceerd, verdwijnt de zorg voor zichzelf en voor elkaar waar aidsbestrijding het van moet hebben.

Realisme
Het zal bij dance4life wel realisme heten: jongeren denken nu eenmaal zo over seks en wie ze wil bereiken moet met ze meepraten. Zelf hoor ik achter de vaak stoere verhalen van jongeren iets anders. Ze beseffen wel dat wat ze vertellen niet het ware verhaal is, maar ze weten niet wat ze anders moeten zeggen. De echte seks opdelven van achter de beelden die het wegdrukken, daar zijn zij mee gebaat. Inzetten op een wereld zonder aids, dát lijkt mij nu gebrek aan realisme. Realistisch is de inzet voor een wereld waar echte gevaren zijn, en waar mensen voor elkaar zorgdragen om te helpen die gevaren af te weren. Tot in bed ben je beeld van God.