De 'klimaatdemonstranten' liepen van de Dam naar het Museumplein, waar ze naar sprekers, debatten en optredens luisterden. De mars werd georganiseerd door negen organisaties, verenigd onder de naam Klimaatcrisis Coalitie, waaronder Oxfam Novib, Extinction Rebellion, Greenpeace en vakbond FNV. Het doel was om "een nieuwe politieke wind" door Nederland te laten waaien.
Voorafgaand aan de klimaatmars was er een interreligieuze klimaatviering in de Westerkerk van Amsterdam. Ook in 2021 was de Westerkerk decor van een klimaatviering, waarbij vertegenwoordigers van diverse levensbeschouwelijke tradities hun specifieke en gezamenlijke visie op klimaat, zorg voor de aarde en zorg voor de volgende generaties gaven. Predikant van dienst was Herman Koetsveld. VOLZIN legt hem vijf vragen voor.
De klimaatmars trok dit jaar meer dan 80.000 deelnemers. Wat zegt dat volgens jou over de tijdgeest?
"Het vertelt ons dat steeds meer mensen zich bewust worden dat onze ‘westerse’ levensstijl, gebaseerd op het individuele genieten en alle daaraan verbonden beloftes van levensgeluk vanuit de commercie niet langer houdbaar is. Het is natuurlijk volkomen terecht te wijzen naar de grote vervuilers en de aarde plunderende bedrijven, maar zonder bewustwording dat de persoonlijke keuzes ook voluit in het geding zijn zal de verandering te traag gaan. En dat werd dus voluit verbeeld en uitgedragen in deze klimaatmars en zeker in onze Interreligieuze Klimaatviering. Tegelijkertijd schrik ik me dan ook rot en ben lichtelijke verbijsterd dat er nu al weer meer gevlogen wordt dan voor de coronatijd. Het ‘genieten’ moet kennelijk doorgaan. Koste wat kost."
Je bent als predikant van de Westerkerk nu al twee keer gastheer geweest van een kerkdienst voorafgaand aan de klimaatmars. Waarom?
"We noemen het geen kerkdienst, maar een interreligieuze klimaatviering. Waarom? Omdat alleen vanuit een brede bondgenootschappelijkheid en verbondenheid vanuit een ‘geloof’ dat het anders kan en moet er werkelijk veranderingen tot stand kunnen komen. Zoals een ‘stem van een jongere’ dat aan het einde van de viering verwoordde toen hij schetste hoe zijn activisme dreigde te stranden in diepe teleurstelling en cynisme: ‘mensen, laten wij blijven geloven in de verandering die moet komen en elkaar daarbij helpen’. Zo waar en eenvoudig is het."
Jullie viering heeft met opzet interreligieus karakter. Hoe is dat zo gekomen en wat is de waarde ervan?
"We borduurden nu min of meer voort op de ervaring van twee jaar geleden, waar een groepje mensen vanuit verschillende tradities regelmatig met elkaar momenten van bezinning organiseerden, toen ook ondersteund door iemand uit Milieudefensie. Hoe mooi dat zo’n club de betekenis van de levensbeschouwelijke tradities onderkent! Dat lijntje hebben we nu weer met een klein clubje mensen opgepakt. Persoonlijk ben ik al heel lang de overtuiging toegedaan dat de geestkracht in alle geloofstradities gezocht wordt. En dat werd afgelopen zondagmiddag op een buitengewoon indringende manier in een stampvolle Westerkerk ook breed ervaren.
En de waarde? Die is gigantisch in deze door en door gepolariseerde tijd. Een uur waarin op inspiratie-niveau alle innerlijke neuzen dezelfde kant op staan en dat dat in de veelkleurigheid van uitingsvormen en bewoordingen vanuit de verschillende tradities."
Heb je het idee dat klimaat in aanloop naar de verkiezingen van 22 november voldoende op de politieke agenda staat?
"Dat twijfel ik over eerlijk gezegd. ‘Bestaanszekerheid’ is nu het kernwoord. Maar als dat niet rechtstreeks gekoppeld wordt aan de gigantische opgave om de energietransitie binnen de kortste keren uit te rollen, dan gaat dit woord ‘bestaanszekerheid’ over het tegendeel: de aarde trekt de menselijke uitputting en vervuiling niet meer. Vandaar ook die scherpe zin van paus Franciscus c.s.: ‘De aarde klaagt ons aan’."
Is klimaat het thema waar de kerk weer een relevante stem kan vertolken in de samenleving?
"Deze vraag klinkt bijna als ‘hoera, hebben we eindelijk een thema te pakken waar de kerk wél relevant kan zijn’. Ik geloof eigenlijk niet in de ‘relevantie’ van de kerk. We zijn het of we zijn het niet. De ‘markt’, lees het ‘rendement’ zegt niets over de universele betekenis van het christelijk geloof: God liefhebben, dus alles wat leeft en is, en je naaste als jezelf.
Duurzaam leven zonder angst en somber toekomstperspectief
En dat in het besef dat alles in ons leven niets anders is dan gegeven, voor even te leen dus, om er zorg voor te dragen en dat weer door te geven aan onze kinderen. Dat werd gisteren, weliswaar in een waaier aan bewoordingen en uitingen, gedeeld. Ik hang deze ervaring op in een gouden lijstje op een prominente plek in mijn ziel."
Vond u dit artikel waardevol? Trakteer ons dan op een kopje koffie! Doneren kan via deze link.
