De Canadese dichter, zanger en romancier Leonard Cohen is op 82-jarige leeftijd overleden. Dat maakte zijn management bekend op zijn Facebookpagina in de nacht van donderdag op vrijdag. "We hebben een van de meest gerespecteerde visionairen in de muziekwereld verloren", aldus zijn management. Fascinerend aan Cohen is de combinatie van aardsheid en sensualiteit met een hang naar spiritualiteit en levensbeschouwing, waarbij hij putte uit joodse en boeddhistische bron.
"De 'hogepriester van de pathos' is niet langer", schrijft Trouw in een in memoriam op haar website: "Cohen, geboren als telg van een joods gezin in Montreal, was zanger, dichter en romanschrijver, die op jonge leeftijd al Tolstoy, Proust, Eliot en Joyce tot zich nam. In de jaren zestig vond hij zijn inspiratie op het Griekse eiland Hydra, waar hij ook zijn liefde Marianne ontmoette. Voor haar schreef hij veel gedichten en liedjes. Na acht jaar liepen hun levens uit elkaar, maar Marianne bleef voor altijd in Cohens gedachten. (...)
Cohens muziek was poëzie, taalkunstwerken die muzikale simpelheid vereisten en waar een groot orkest alleen maar afbreuk aan zou doen. De dichter, die sinds zijn tienertijd met depressies kampte, schreef topnummers als 'Hallelujah' (waar hij jaren over deed om te schrijven) en 'So long, Marianne'. Weinig nummers in de popgeschiedenis zijn vaker gecoverd als die eerste."
Ook Volzin, magazine voor religie en samenleving besteedt op haar website aandacht aan het overlijden van de dichter en zanger door herplaatsing van een essay van Tom Engelshoven:
"Leonard Cohen zien optreden heeft iets opluchtends. Hij is de breekbare grijsaard, die het leven doorziet en alles wat er te begrijpen valt begrijpt, zonder dat hij zijn gevoel voor sensualiteit, humor en levenslust heeft verloren. Noch zijn intelligentie en smaak. Ach, was het ons allemaal maar gegeven om zó gracieus oud te worden als Leonard Cohen."
Maar, zo vervolgt Engelshoven, laten we onszelf niet bedriegen. "Nog niet zo heel lang geleden werd er over de bard uit Montreal heel anders geoordeeld. Men versleet hem voor pretentieus en zwartgallig. (...) Weinig artiesten zijn aanvankelijk zo verguisd en met de nek aangekeken, om vervolgens zo bewierookt en verafgood te worden als Leonard Cohen."
Fascinerend aan Cohen is zondermeer de combinatie van aardsheid en sensualiteit met een hang naar spiritualiteit en levensbeschouwing. "Met het oog op zijn geestelijke en fysieke welzijn trekt hij zich in 1994 terug in een zenboeddhistisch klooster ten zuiden van Los Angeles. Hij leeft er vijf jaar – letterlijk – als een monnik (inclusief kaalgeschoren hoofd). Meditatie, studie, onthouding en het doen van simpele huishoudelijke klusjes bepalen zijn dagelijks ritme. (...) Het gedisciplineerde kloosterleven deed hem goed en leidde tot een andere kijk op zijn eigen ego. (...) 'Die kloosters zijn ziekenhuizen voor mensen met gebroken harten en voor mensen die weer moeten leren lopen en praten.'
Leonard leert in het klooster het leven te zien zoals het is, met de blik niet langer naar binnen, maar naar buiten gericht. 'Naderhand zat ik in mijn keuken en keek door het raam de straat op. Ik zag het zonlicht en de bumpers van de auto’s en ik dacht: ‘Wat is het toch mooi!’ Mijn leven was niet makkelijker, maar wel simpeler geworden.'"
Meer over Leonard Cohen, zie de website van Volzin.
Lees en beluister ook:
Leonard Cohen was bovenal een grote theoloog door Alain Verheij
NCRV De Verwondering met Annemiek Schrijver en Inger van Nes
Leonard Cohen's Prince Of Asturias Speech