Je geliefde als gids

Je kunt je leven zien als een reis waarbij je je eigen (on)hebbelijkheden tegenkomt en de nodige hindernissen moet overwinnen. Je partner, die jou als geen ander kent, kan daarbij een belangrijke gids zijn.

Door Vincent Duindam

Moet je je geliefde maar blijven geven en blijven vergeven? Hoe voorkom je dat je een voetveeg wordt? Dat de ander maar over je heenloopt. Wat is het juiste moment om uit elkaar te gaan? Is dat er eigenlijk wel?

Deze vragen krijg ik vaak als ik een praatje houd over 'Leren Liefhebben'.

De keuze voor je partner is niet toevallig. Aanvankelijk ervaar je vooral de positieve kanten van de aantrekkingskracht: hoe fijn en vervullend het is om bij elkaar te zijn. Later komen er meestal ook allerlei ingewikkeldheden bij. Maar ook deze hebben hun plek, hun functie. En het is belangrijk om ze zó ook te zien.

Jouw geschiedenis en die van je partner vertonen parallellen. Je hebt ook iets in je partner gezocht dat hij of zij in jou gaat wakker maken. Je partner spiegelt vaak ook de lastige dingen van je jeugd terug waar je nog iets mee zou kunnen doen.

Reis

Als je die momenten van confrontatie, stress, ongemak aan wilt gaan, begin je samen aan een reis. Als je dat niet wilt, ga je eens over je schouder of op je smartphone kijken naar een ander lief.

Je hele patroon van vaste reacties, de knoppen waar je wel (of juist niet!) op moet drukken, leert je partner van jou kennen. Om het niet te zwaar te maken, noem ik dat vaak je gebruiksaanwijzing. Eigenlijk heeft je partner, misschien zonder dat hij of zij dat zelf weet, een schatkaart van je innerlijk.

En omgekeerd ook natuurlijk: jij van hem of haar.

Wat is de schat? Hoe kom je daar? Je kunt samen een reis afleggen, net zoals dat in veel kinderboeken gebeurt. In Narnia, het land achter de kleerkast, Harry Potter of The Lord of the Rings. Wat je daar telkens ziet is dat de held zichzelf tegenkomt, schaduwen, angstige fantasieën. Het reisgezelschap helpt hem of haar de monsters te verslaan, de obstakels te overwinnen (you shall not pass!)

Je geconditioneerde kanten

Net als in een droom zijn het je eigen schaduwen die je tegenkomt. Je gezelschap helpt je deze onder ogen te zien. Ook je geconditioneerde kanten, je verslavingen. Hoe kun je niet ‘ingesponnen’ zijn door je vaste gewoontes, je opinies, je gebruiken, je eet (en drink!) patronen.

In het prachtige kinderverhaal Mio, mijn Mio, van Astrid Lindgren, moet de held strijden met de boze Ridder Kato. Als deze verslagen wordt, zakt hij als een hoop stenen in elkaar, de ‘geconditioneerde persoon’ kun je zeggen.

En opeens vliegt uit de hoop stenen een klein vogeltje, de vrijheid, de lichtheid tegemoet.

Je maakt een reis door je innerlijk landschap – en dat van je partner. The Lord of the Rings kent ook een volkomen ingesponnen koning. Compleet geabsorbeerd door zijn dromen en fantasieën. Gedrogeerd door wormtong. Uiteindelijk wordt hij uit zijn suikerspin bevrijd. Hij komt tot zijn zinnen en kan weer helder denken.

En zelfs van Gollem kun je zeggen dat hij zijn rigiditeit verliest. Hij lost op – samen met de ring.

Verkramping

Al die (kinder) verhalen beschrijven eigenlijk een innerlijke reis. En ook bij rites de passage, waarbij je ingewijd wordt in een groep of als je bij de ‘groten’ gaat horen, gaat het ook in wezen om wat er in je gebeurt. Wellicht moet je allerlei proeven doorstaan, maar het gaat erom hoe je daardoor verandert, anders in het leven komt te staan. De reis van de held is een innerlijke reis. Een spirituele ontdekkingstocht. En je hebt je maatje, je reisgenoot, je goeroe bij je: je partner.

Uiteindelijk leg je niet zozeer een reis af, maar een verkramping.

Je hebt je schaduw onder ogen gezien, omarmd, je gebruiksaanwijzing is transparant geworden. Je bent thuisgekomen bij je Zelf.

Wie kun jij daar beter bij helpen dan je partner?  En wie jou?

We’re all just walking each other home  (Ram Dass).