Gewoon beginnen

“Wat ik nu moet doen, is: op mijn handen zitten en mijn mond houden. Vertrouwen op de kracht van de ander. En wat een verrassende creativiteit blijkt er op te komen.” Bärbel Goedeking, voormalig predikant, is initiatiefnemer van de Stichting Wmove.nu, die allerlei bottom-upprojecten op touw zet. Lisette Thooft ging kijken en werd er blij van.

Door Lisette Thooft

Het is eind van de middag op een kletsnatte zaterdag en ik zit met een groep buurtgenoten in de pastorie van de Hildegardiskerk in Rotterdam-Noord. We eten heerlijke hapjes, drinken stevig kloosterbier en luisteren naar een verhaal over nieuwe initiatieven in de wijk. De hapjes komen van de kookgroep van de Stichting Wmove.nu, vertelt Bärbel Goedeking, voormalig predikant en initiatiefnemer van de Stichting. Voor het behoud van het pand heeft een aantal mensen uit de buurt zich losjes verenigd in de werkgroep Rotterdamse Zusters.

Het kloosterbier is Haagsche Broeder, gebrouwen door de broeders van het Sint Jans klooster in het hart van Den Haag. Het is gekocht in de concept-store die is opgezet als contactpunt, waar je kunt binnenlopen en de monastieke cultuur proeven.

Een van de ideeën vanmiddag is om in de pastorie ook zo’n concept-store te beginnen. De Haagse Broeders te vragen Rotterdamse Zusterbier te brouwen – met een recept van Hildegard von Bingen, de beroemde 12^e-eeuwse abdis die pleitte voor hop in het bier.

Blessed candles, zegt Bärbel, kaarsen gemaakt van resten kaarsvet, die zouden ze daar ook kunnen verkopen. En stoffen tasjes, gemaakt door de naaigroep van het Wmove-project.

Bärbels inspiratie komt uit Schotland. “Ik heb lang gewerkt in het wijkpastoraat in het Zwaanshals, hier in Rotterdam. En toen ik uren over had, ben ik gaan rondreizen. Langs nationale en internationale projecten voor de doelgroep armen en kansarmen. In Schotland kwam ik terecht omdat ik ooit gewerkt heb voor de Church of Scotland. Daar was Noel Mathias initiatiefnemer van WEvolution, die me meenam naar Small Powerful Groups, groepjes die fantastisch draaien op eigen kracht. Ik raakte diep onder de indruk: hoe krijg je zóveel pit en energie uit de mensen? Dus ik vroeg of we hun ideeën en materiaal hier mochten gebruiken en dat mocht, het is allemaal Open Source.”

Ze zijn gewoon begonnen, met drie groepen. “Mijn rol verandert”, zegt ze. “Wat ik nu moet doen, is: op mijn handen zitten en mijn mond houden. Vertrouwen op de kracht van de ander. En wat een verrassende creativiteit blijkt er op te komen.”

De Small Powerful Groups komen oorspronkelijk uit India, waar ze Self-Help Groups heten, een enorme vlucht hebben genomen met zeventien miljoen deelnemers, en inmiddels ook ondersteund worden door de regering. De van oorsprong Indiase ex-pater Noel Mathias bracht het concept naar Europa, in de organisatie WEvolution.

“Het gaat erom”, legt Bärbel uit, “bij mensen de eigen energie te mobiliseren, in een kleine groep met een enigszins gelijke achtergrond. Die groep gaat ondernemen. Dat is belangrijk, omdat deze mensen vaak gewend zijn dat anderen de beslissingen nemen voor hen. Als je zelf onderneemt, merk je: ik kan zelf het verschil maken. Dan maken ze contact met hun eigen energiebron. Als je die groepjes dan verbindt en koppelt aan een groter verband wordt het een explosie van energie, niet meer te stoppen.”

Je belandt samen in een leerproces, zegt Bärbel. “Die mensen moeten een beetje groter worden, en ik moet mijn energie indammen, om hen niet in de weg te staan.”

Holding space? “Ja misschien wel. De mensen zeggen dat mijn aanwezigheid en mijn reactie bemoedigend zijn om door te gaan als ze fouten maken, als het mis gaat. Maar het is geen formele rol, ze willen je als persoon.”

Vertrouwen is het tovermiddel.

“De eerste groep heeft het eerste jaar veertienhonderd euro verdiend, helemaal legaal. Twee jongens in die groep zijn verslaafd, en ik dacht: oei, dat geld zal wel snel op zijn, maar nee dus. Uiteindelijk hebben ze het geïnvesteerd in een ziekenhuisbed voor de zoon van een van hen.”

Inmiddels zijn er creatieve groepen, een schoonmaakgroep, een tweetal kookgroepen die hapjes maken voor bijeenkomsten, en een naaigroep die onder andere stoffen tassen maakt. En het begin van een groep die blessed candles gaat maken.

“Ik dacht eerst dat we reclame moesten maken,” zegt Bärbel, “maar de mensen verspreiden de informatie zelf. We hadden folders gemaakt maar daar kwamen maar twee mensen op af, en na gesprekken met de deelnemers begrepen we: deze mensen móeten al zoveel van de Sociale Dienst, en ze hebben vaak slechte ervaringen met organisaties, dus ze vertrouwen het niet. Maar toen deelnemers van groepen naar het vrouwenontbijt in het buurthuis gingen, leverde dat meteen twintig nieuwe mensen op.”

Alles is anders, zegt ze.

Ik word hier zo blij van. Dit is de nieuwe wereld die we in ons hart al koesteren: bottom up, gewoon beginnen, vertrouwen, enthousiast worden en enthousiasme in anderen koesteren. Ik wil er meteen bij horen, bij die Rotterdamse Zusters, m/v.