“De invloed die we hebben op klimaatverandering, natuur en milieu is grotendeels buiten ons zicht en veel groter dan we denken. Dat maakt Babette Porcelijn duidelijk in haar boek ‘De verborgen impact’. Het heeft mijn leven veranderd”, zegt Janneke Postulart, grafisch ontwerper over haar absoluut favoriete boek.
Door Cees Veltman
“We hebben als westerse consument veel meer invloed op het milieu dan we denken. Niet alleen met onze klassiekers: auto, verwarming en elektra, maar juist aan de andere kant van de wereld door het maken en vervoeren van alle dingen die we dagelijks kopen. Babette laat zien wat een product al allemaal heeft verbruikt voordat het in de winkel ligt. De grootste zestien containerschepen die rondvaren, zijn even vervuilend als alle auto’s bij elkaar in een jaar tijd. Per dag worden 27 miljoen bomen meer verwijderd dan erbij komen. Er zijn 1000 bomen nodig om een retour naar Bali te compenseren qua CO2 uitstoot. Autobanden zijn ook grote vervuilers. Door slijtage komen er veel meer microplastics in het milieu terecht dan bijvoorbeeld via microplastics in cosmetica.
Drie aardes
In het boek kun je die verborgen impact van je eigen gedrag – dat is 80 procent van het totaal - uitrekenen. Als je de verborgen impact meeneemt tijdens het verduurzamen, heb je vijfmaal zoveel slagkracht! Bij mij was dat de laatste keer 1 aarde (de gemiddelde Nederlander heeft drie aardes nodig). Babette beschrijft ook welk verschil het maakt als je anders gaat leven, minder spullen koopt, je auto wegdoet en plantaardig eet. Na het lezen van het boek, besloten we om de auto in te ruilen voor een bakfiets en leer ik bewuster omgaan met elektronica zoals mobiele telefoons. Voor het lezen van het boek was ik al veganist en ik vlieg niet. Het boek heeft het belang daarvan wel versterkt. Toch voelt het niet alsof ik iets opgeef. Voor vlees zijn lekkere vervangers in de plaats gekomen en we eten sindsdien veelzijdiger. En je houdt honderden euro’s per maand over. Wij hebben ervoor gekozen om een deel van dat geld te investeren in het verduurzamen van ons huis.
Ik heb een tijdje gedacht dat we binnen de draagkracht van de aarde zouden leven als we allemaal plantaardig gingen eten. Daarmee maak je wel al een groot verschil, maar we importeren ook gigantisch veel producten en verplaatsen onze impact daarvan alleen maar. We kijken voornamelijk naar de CO2 uitstoot binnen onze landgrenzen en laten vervuiling, uitputting van grondstoffen en zoetwater en ontbossing in productielanden buiten beschouwing. We wijzen naar China als het gaat om milieuvervuiling, maar in werkelijkheid hoort een deel van die vervuiling bij onze eigen ecologische voetafdruk.
Ecorexia
We kunnen niet alles in Nederland produceren natuurlijk. Voor telecommunicatie en computers zijn we afhankelijk van het buitenland. Voor de spullen die ik echt nodig heb, probeer ik te kiezen voor duurzame producten. Ik koop vooral tweedehands spullen en kleding en probeer er zo lang mogelijk mee te doen. Ik had de gewoonte elk jaar de nieuwste IPhone te kopen. Gewoon om de nieuwste en beste modellen te hebben. Maar ik heb ontdekt dat mijn mobieltje veel langer mee kan en dat je veel elektronica ook refurbished kan kopen.
Babette waarschuwt wel voor ecorexia, voor doorschieten in het denken hierover. Ik heb daar zelf geen last van, maar ik kom soms wel voor dilemma’s te staan. Het is niet altijd fijn keuzes te moeten maken. Vorig jaar ging ik met mijn man, drie kinderen en de hond naar de Alpen op vakantie. We wilden met de trein gaan, voor het milieu en omdat het veel leuker reizen is, maar met drie kleine kinderen en een hond overviel me ook een gevoel van stress. Hoe neem ik alles mee, wat zijn de voorwaarden per land wat betreft de hond enzo. We hebben uiteindelijk toch een auto gehuurd.
Spiritualiteit
Ik ben niet religieus opgevoed, maar spiritualiteit spreekt me wel aan. Daarin past dat we goed voor de aarde zorgen en onze verantwoordelijkheid oppakken. We kunnen eerst naar onze eigen levensstijl kijken en dan bezien wat we verder kunnen bijdragen om eco-neutraal te leven. Of zelfs eco-positief. Dan brengen we meer dan we nemen. We kunnen op ons werk kijken welke verduurzaming mogelijk is en daar de discussie over klimaatverandering, milieu en natuur stimuleren.
Ik ben nu bezig met een onderwijsteam met het ontwikkelen van lesmateriaal voor basisscholen over De Verborgen Impact. We willen kinderen oplossingen aanreiken om eco-positief te leven en ze aanmoedigen zelf oplossingen te bedenken. Het ‘Impact Project’ biedt lesmateriaal voor het primair onderwijs waarmee kinderen zo jong mogelijk inzicht krijgen in hoe ze goede duurzame keuzes kunnen maken en zelf mee kunnen helpen aan een toekomstbestendige wereld. Daarnaast ben ik gestart met De Omwentelaars, een initiatief om mensen die willen meewerken aan een duurzame, eco-positieve samenleving met elkaar in verbinding te brengen zodat we elkaar op een positieve manier kunnen inspireren. Dit is voor mij allemaal gestart na het lezen van het boek De Verborgen Impact. Het heeft mijn leven veranderd.”
------------------------------------------
Babette Porcelijn, ‘De verborgen impact, alles voor een ecoposittief leven’, Volt, 228 blz., € 23,99
Babette Porcelijn, ‘Ecopositief in vijf stappen’, Volt, 96 blz., € 9,99.