In deze editie van Volzin staat het thema centraal: Nooit voltooide bevrijding.

De Dam in Amsterdam lag er een maand geleden verlaten bij. Komende maandagavond, Dodenherdenking, zal dat vanwege de ‘lockdown’ niet anders zijn. Koning en koningin zullen slechts vergezeld door een kleine entourage – maar namens alle Nederlanders – een krans leggen bij het Nationaal Monument. De leegte van de Dam op de avond van 4 mei 2020 zal symbool staan voor de leegte die de slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog voor hun geliefden en voor de samenleving achterlieten.

Het Nationaal Monument was een maand geleden vanwege restauratiewerk met schuttingen omgeven. De special in deze aflevering van Volzin staat in het teken van 75 jaar vrijheid. De foto hierboven vormt daarbij een passende illustratie: onze herdenking en bevrijding zijn nooit voltooid. Zij blijven werk in uitvoering.

‘Herdenken is een levenslang project.’ Onder deze titel kijkt Willem van der Meiden terug op 75 jaar beeldvorming over de Tweede Wereldoorlog. Die beeldvorming ging gepaard met een voortdurend her-denken, opnieuw denken. Zo kwam het tragische lot van de joden pas laat in het vizier. Tegelijkertijd verschoof het beeld van de oorlog geleidelijk aan van zwart-wit naar grijs. Toch zijn nazaten van ‘foute Nederlanders’ nog steeds slachtoffer van stigmatisering, zo vertelt Lenie Degen, kleinkind van een NSB-grootvader. De Amsterdamse hoogleraar Amade M’charek zet zich in haar geboorteland Tunesië in voor een waardige begraafplaats voor verdronken vluchtelingen. Die begraafplaats noemt zij ‘een politiek monument’. Inderdaad: ook zolang wanhopige vluchtelingen verdrinken, blijft onze bevrijding onvoltooid.