Wie zich in zijn eigen wereldje opsluit, komt tot rare gedachten. Een tunnelvisie heet dat. Niet alleen individuen lopen dat gevaar. Hele volksstammen lopen massaal achter waanideeën aan. Soms is de remedie simpel. Maak eens een praatje met iemand die heel anders in het leven staat dan jij. Oordeel niet te vlug: “Wie zonder zonde is, werpe de eerste steen”, zei Jezus. Of - nog een tip - leer die ander, die zich volgens jou zo debiel gedraagt, eens kennen!
Door Annemarie Scheerboom
Wie heeft het niet meekregen: ene Tarik Z. die zendtijd opeiste. Als je het op het journaal (toen het na die actie op gang kwam) niet had gezien, dan wel in kranten of op social media. Met daarbij ook uitgebreide speculaties over waarom iemand dat in vredesnaam zou doen. Tarik Z. scheen in ieder geval erg op zichzelf te zijn. In een isolement leven creëert een ongezonde blik, een tunnelvisie, kunnen we makkelijk denken. Maar wat betekent zo’n isolement in ons eigen leven?
Vorige week interviewde ik een pastoraal werker van de marine voor Omega Magazine. Hij zei iets heel interessants dat, denk ik, alles te maken heeft met niet in een isolement leven: “Het is goed om af en toe een praatje maken met mensen die een ander wereldbeeld hebben dan jij.” Hiermee bedoel ik zeker niet dat je met alle winden mee moet waaien en het overal mee eens hoeft te zijn. Wel is het goed om te weten wat er in anderen speelt en hoe zij tegen de wereld aan kijken. Ook kan het je eigen standpunt verdiepen, omdat die ander juist kritische vragen over jouw wereldbeeld kan stellen. Want dingen die jij voor lief neemt, daar kan iemand anders misschien juist korte metten mee maken. En nogmaals, je hoeft niet gelijk met de gedachten van die ander mee te gaan, zelfs niet als ze op het eerste gezicht aannemelijker lijken. Maar je sukkelt tenminste niet in slaap in je eigen veilige wereldje.
Woeste mannen
Eenlingen die erg op zichzelf zijn, blijven graag wel in hun eigen wereldje. Maar niet alleen eenlingen, ook groepen kunnen dit patroon aannemen. Dit lijkt raar, want als je in een groep zit ben je toch niet op jezelf? En toch heb ik hier laatst een voorbeeld van voorbij zien komen: het waren enge foto’s van een straat vol woeste mannen met borden waar teksten op stonden als: ‘behead all those who insult the prophet’. Nu kan ik me best voorstellen dat je boos wordt om een belediging van iets of iemand die je dierbaar is, maar onthoofden gaat wel erg ver. Ik denk dat zulke groepen hiertoe komen door als één geheel in een dergelijke ‘oplossing’ te geloven. Prima als er een groep is die blij wordt van onthoofden (onder elkaar). Maar het wordt naar als ze deze manier van denken naar buiten gaan exporteren en opleggen aan mensen die daar helemaal geen zin in hebben en als zelfs mensen onderdrukt en onthoofd worden die de profeet helemaal niet beledigd hebben.
Maar denk maar niet dat groepsisolementen zulke ver-van-onze-bedden-shows zijn: ook in Nederland zijn er groepen die elkaar bijvoorbeeld omwille van het behoud of juist het verwerpen van zwarte Piet in elkaar willen slaan. Mensen die alleen tolerant zijn naar mensen die hetzelfde vinden als zij. Bejaarden die door mede-bejaarden worden buitengesloten van een potje Rummikub, veertigers die het mikpunt zijn van roddels van collega’s. Kinderen die tegenwoordig niet alleen op het schoolplein worden gepest, maar ook digitaal (net als Tarik Z.). Het gebeurt overal om ons heen.
Oordeel
En, geef maar toe: heeft uzelf ook niet zo nu en dan uw oordeel klaar over anderen? “Wie zonder zonde is, werpe de eerste steen”, zei Jezus. Gelukkig begrepen de mensen om hem heen dat niemand in de positie is om een ander te oordelen en al helemaal niet om die overspelige vrouw de dood in te jagen. Helaas duurde dat besef niet lang, want niet veel later werd Jezus onder het gejoel van de menigte aan het kruis genageld. En zo zal het oordelen ook altijd wel door blijven gaan.
Wat dan te doen? In het mooiste geval: de mensen die veroordelen niet veroordelen. Hen zelfs vergeven. Want Jezus zei ook niet voor niets: “Vader, vergeef het hen want ze weten niet wat ze doen.” En nog een tip voor ons eigen talent om de ander gelijk in een (negatief) hokje te stoppen: leer die ander die zich volgens jou zo debiel gedraagt eens kennen!
Maak meer verhalen mogelijk met een donatie
