Stille nacht, heilige nacht

Door Marinus van den Berg

Het zingen was hem vergaan. Dansen deed hij niet meer. Zijn broer was er niet meer. Zijn broer had het leven verlaten. Zijn broer had de dood gezocht. Hij had het niet zien aankomen. Het was sindsdien steeds stiller geworden in zijn leven. Een stilte die hij niet kende. Eens was hij in een grot. De stilte daar had hem bij de keel gegrepen. Wat als hij de uitgang niet meer zou vinden. Zo een stilte. Een duistere bedreigende stilte. Dat van zijn broer was tien jaar geleden. Hij leek het goed te maken. Zijn gedrag was van iemand die de weg in het leven weer gevonden had. Dat was uiterlijk maar in hem was er nog de naklank van die stilte. Er was een leegte, een holte die niet werd gevuld. Hij vond geen mensen die daar oor voor hadden. De meesten zagen wat hij had, maar niet wie en wat hij miste. Die broer. Het was alsof niemand weet had van de broer- en zusterliefde. Hoe gewoon speciaal die kan zijn.

Hij las op een avond over dat lied stille nacht, heilige nacht. Het bracht hem thuis en hij herinnerde zich hoe hij het zong met zijn ouders, met zijn broers. Ook die broer. Hij herinnerde zich die warme verbondenheid. Het raakte aan zijn verlangen naar zorgeloze verbon-denheid. Nu zou dit lied niet meer in de rooms-katholieke kerken gezongen mogen worden. Het zou God te weinig eren. Er werd op televisie de spot meegedreven. Niet dat hij zelf hoogkerkelijk was, maar het deed hem toch pijn. Niet alleen dat spotten maar ook dat verbod. Het verwarde hem. Dat lied verbond hem met zijn broer. Hij was in de duistere nacht van het gemis gekomen. Zijn weg was meer een ondergrondse weg in een donker ondergronds doolhof. Dat lied verbond hem met zijn intense verlangen naar verbondenheid die zin geeft. Dat lied ontstak het vuur en bracht licht.

Hij bezocht dat jaar een plechtige nachtmis zonder dat lied. Na afloop ging hij op het kerkplein staan. Hij die niet meer gezonden had, zong: stille nacht, heilige nacht… Steeds meer mensen sloten zich aan en hij dacht zijn broer te horen… Het was een godgewijd moment.

Deels gebaseerd op een waar verhaal

Marinus van den Berg is pastor in verpleeghuis Antonius-IJsselmonde in Rotterdam en auteur van verschillende boeken over verlieservaringen en rouwverwerking.