Activisten voor vrouwenrechten reageerden vorige maand verontwaardigd toen de Franse senatoren met 160 stemmen voor en 143 tegen het verbod goedkeurden. Het voorstel hiertoe kwam van de rechtse partij Les Republicains. Het gaat om een nadere specificatie van een wet die stelt dat “het dragen van opvallende religieuze symbolen is verboden”. Les Republicains, de partij van oud-president Nicolas Sarkozy, wilde dat dit verbod expliciet zou slaan op “het dragen van een sluier in sportcompetities”.
Volgens de senatoren is het voor sporters potentieel gevaarlijk een hoofddoek te dragen. Ze vrezen ook dat als de hoofddoek niet wordt verboden, “we de opkomst kunnen zien van openbare sportverenigingen die bepaalde religieuze symbolen promoten”. De Franse voetbalbond heeft vrouwen al eerder verboden een hoofddoek te dragen.
Een commissie met daarin leden van de Senaat (de Franse Eerste Kamer) en de Nationale Assemblée (de Franse Tweede Kamer) gaat nu overleggen over een definitieve tekst van het verbod. Theoretisch is het mogelijk dat de zinsnede die expliciet naar de hoofddoek verwijst toch niet in de uiteindelijke wet terechtkomt. Ook is onduidelijk of de wet al van kracht zal zijn in 2024, als Frankrijk gastheer is van de Olympische spelen.
Manal Rostom, ambassadeur van onder andere Nike, liet direct haar afkeuring blijken. Ze riep op Instagram haar volgers op “te blijven sporten in de kleding waarin zij zich het meest comfortabel voelen”.
“Met alle urgente problemen die Frankrijk heeft, besluit de Senaat de hoofddoek te verbieden in de sport”, twittert mensenrechtenactivist Yasser Louati. Ook de website Le Bondi Blog reageerde op het besluit van de Senaat. “Moslimvrouwen zijn slachtoffers als ze zwijgen en soldaten van de politieke islam als ze spreken”, citeerde het blog op Instagram, vergezeld met foto’s van sportende vrouwen met hoofddoek.
'My crown, not my crime'
World Hijab Day vindt sinds 2013 jaarlijks op 1 februari plaats. Het is een internationale “dag” waar volgens de organisatie mensen in meer dan 150 landen aan meedoen. Het doel van de organisatoren is op te komen voor de vrijheid van vrouwen om wel of geen hoofddoek te dragen.
Op de website worldhijabday.com vertellen diverse vrouwen over de vooroordelen en barrières waar ze tegenop liepen. Zo hoorde schrijver en spreker Sana Khan op haar hijab reacties als: “Er is in de islam geen gendergelijkheid; je kunt niet moslim zijn en feminist.” en “Is de hijab geen symbool van patriarchie? Waarom moet je die de hele tijd dragen?”
Het motto van de wereldwijde hijabdag is “hijab is my crown, not my crime” (“de hoofddoek is mijn kroon, niet mijn misdaad”). Dat vat de spanning samen die er vooral in de Westerse wereld is rondom de hoofddoek. Aan de ene kant strijden moslimvrouwen voor hun recht hun geloof tot uiting te brengen door hun hoofd te bedekken. Aan de andere kant is er een vaak vijandig maatschappelijk klimaat. Diverse Europese landen hebben het dragen van een hoofddoek op bepaalde plaatsen en in bepaalde beroepen verboden. Er komen steeds meer van dat soort restricties.
'Handen af van mijn hijab'
De trend van het verder inperken van de vrijheid een hoofddoek te dragen is in Frankrijk al jaren gaande en kwam recent in een stroomversnelling. Een jaar geleden nam het Franse parlement een wet aan die strenger toezicht instelde op moskeeën, scholen en sportverenigingen. Dit heeft tot doel “radicaal islamisme” te bestrijden en “Franse waarden” te beschermen.
Na de moord op leraar Samuel Paty in oktober 2020 is dit een van de belangrijkste speerpunten van president Emmanuel Macron. Zijn regering voert een uitgebreide strijd tegen “separatisme”, waarbij zelfs de verkoop van halal producten in supermarkten als een potentiële bedreiging van “Franse” waarden wordt gezien. Meisjes van onder de 18 mogen sindsdien in het openbaar geen hoofddoek meer dragen. Moslimvrouwen reageerden op sociale media met de campagne “handen af van mijn hijab”.
Meer informatie op de website: World Hijab Day.