VOLZIN geeft regelmatig een overzicht van recent verschenen boeken over religie, zingeving en levensbeschouwing. Welke staan op uw verlanglijstje?
Twee zwervers verliefd – van pleisterplaats naar pleisterplaats
Wim en Eliane Jansen
Geen dag hetzelfde. Om en om vertellen Wim en Eliane Jansen over hun zwervende leven samen. Twaalf keer verhuisd, van pleisterplaats naar pleisterplaats, om net als Etty Hillesum ‘een pleister op duizend wonden te willen zijn’. De avonturen als pastor/schrijver voor gewonde mensen, als leerkracht voor kwetsbare kinderen. Als open huis voor wie het nodig heeft.
Geen dag hetzelfde. Maar ook een theologische zwerftocht. Een mystieke zwerftocht. De avonturen van een leven met God, in veel liefde en geluk, maar ook veel pijn, ziekte en dood. Het samen optrekken in het besef van de schoonheid en het mysterie van het aardse leven. De dankbaarheid. Geen dag hetzelfde. En over hun vurige liefde. De erotische avonturen van hun leven als minnaar en minnares tot in de ouderdom, het intense genieten als vader en moeder, opa en oma.
Geen dag hetzelfde. Voor ik verdwijn in dat verliefde licht achter de heuveltop kijk ik nog een keer om en zie het land waarin wij zwierven en beminden, hoe wonderschoon het was, hoe zonbeschenen.
Van Warven, 334 blz., € 24,95
Indiculus - Heidense en bijgelovige rituelen uit de vroege middeleeuwen
Luit van der Tuuk
Voor de vroege middeleeuwer waren de waarneembare en de bovenzinnelijke wereld volledig met elkaar verweven, laat Luit van der Tuuk zien in ‘Indiculus’. Iedereen was zich voortdurend bewust van de aanwezigheid van bovennatuurlijke machten die invloed uitoefenden op het aardse bestaan.
Van der Tuuk beschrijft in dit boek de spiritualiteit in de vroege middeleeuwen. Als kapstok gebruikt hij de ‘Indiculus superstitionem et paganiarum’, Latijn voor ‘kleine lijst van bijgelovige en heidense gebruiken’. De daarin bijeengebrachte opsomming van soms moeilijk te doorgronden begrippen levert een verrassende verzameling van religieuze en magische gebruiken op. Luit van der Tuuk werpt in ‘Indiculus’ een helder licht op de spirituele beleving van de vroege middeleeuwers.
Slenteren in de stad van de mens - De cultuurtheologie van F.O. van Gennep
Gerrit van Meijeren
De kleurrijke hervormde theoloog Ted van Gennep (1926-1990) slenterde, zoals hij dat noemde, door de stad van de mens, en wat hij daar tegenkwam verwerkte hij in zijn theologisch denken en handelen. Vanuit zijn cultuurtheologische houding die doet denken aan K.H. Miskotte, kreeg hij een belangrijke stem in de kerk. Als rector van seminarium Hydepark en hoogleraar praktische theologie inspireerde hij vele studenten en predikanten. Zijn bijdragen aan het theologische debat - over seksualiteit en relaties, over de Opstanding - veroorzaakten meer dan eens opschudding.
Auteur Gerrit van Meijeren analyseert Van Genneps gesprek met de cultuur, gefocust op zijn omgang met romans. Schrijvers als Tolstoj, Dostojewski, Camus, Malamud en Mary Shelley passeren de revue. Wat bedoelt Van Gennep met een ‘ethische’ lezing van literatuur? Hoe raakt die benadering aan de praktijk van het goede leven?
Dit onderzoek biedt eveneens een overzicht van de theologische leestraditie van literatuur, en de positie die Van Gennep daarin inneemt. Ook brengt het Van Genneps werk in gesprek met drie hedendaagse auteurs: de maatschappijanalyse van wetenschapper Hans Boutellier, de cultuurtheologie van Erik Borgman en de roman Zwarte schuur van Oek de Jong.
Skandalon, 352 blz., € 29,99
Rusteloos - Gestrand in het land van Boeddha
Casper Luckerhof
Rusteloos van Casper Luckerhof, ooit lid van het DWDD-boekenpanel, is het ongelooflijke en waargebeurde verhaal van een persoonlijke zoektocht naar vrijheid en onafhankelijkheid. Voor de lezers van Wild van Cheryl Strayed en Met Nietzsche de bergen in van John Kaag.
In 2017 reist Casper Luckerhof naar Nepal. Zijn plan is om een boek te schrijven over Boeddha, de grootste wijsgeer uit Azië, waarin hij hem zal ontmaskeren als een machtsbeluste sekteleider. Alleen zo kan hij een punt zetten achter een jeugd vol spiritualiteit en zijn ouders bewijzen dat hij in staat is zij n eigen leven te leiden.
Maar het loopt anders. In het plaatsje Lumbini, waar Boeddha 2500 jaar geleden is geboren, krijgt hij een baan aangeboden in ’s werelds grootste boeddhistische bibliotheek. In een instituut dat lijkt opgetrokken als een vesting werkt hij samen met een Duitse tibetoloog en de Italiaanse directeur. Caspers voornaamste taak is bezoekers buiten de deur houden; het instituut is ‘hun geheim’, zo krijgt hij te horen. Al snel komen de onderlinge verhoudingen onder spanning te staan.
Rusteloos is een betoverend memoir over een haast obsessieve zoektocht naar onafhankelijkheid, zingeving en een eigen plek in de wereld. Maar het is ook het verhaal van een onwaarschijnlijke vriendschap tussen drie mannen die elkaar uiteindelijk tot wanhoop drijven.
Ambo|Anthos, 248 blz., € 22,99
Het kan anders - Naar een ommekeer in ons denken en doen
Edel Maex
Psychiater en zenleraar Edel Maex is een van de pioniers die mindfulness introduceerde in de Lage Landen. Van zijn bestseller Mindfulness. In de maalstroom van je leven werden meer dan 125.000 exemplaren verkocht. Maar nooit eerder vertelde hij zijn persoonlijke verhaal en gaf hij zijn visie op de grote vraagstukken van onze tijd.
In dit boek, dat tot stand kwam op basis van gesprekken met journalist Joël De Ceulaer, biedt Maex troost en houvast voor mensen die soms worstelen met het leven. Hij vertelt hoe je kunt leren omgaan met lijden. Maar hij praat ook over zijn mens- en wereldbeeld, politiek, religie, #metoo en andere actuele thema's. Maex doet onze visie vaak kantelen, en toont zich een optimist: de mens is geen psychopaat, maar een samenwerker.
De eerlijke getuigenis van Maex en zijn doorleefde inzichten tonen aan dat het vaak de moeite loont om de zaken anders te bekijken. Niet omdat het moet, maar omdat het kan.
De Veluwe gereformeerd - Machtswisseling en religieuze verandering in de 16e eeuw
Jos de Weerd
De zestiende eeuw staat bekend als de eeuw van politieke en religieuze verandering. Jos de Weerd onderzoekt hoe de omwenteling van kerk en wereld werd beïnvloed door lokale gemeenschappen, en andersom. Hij richt zich daarbij op de Veluwe, een deel van het hertogdom Gelre dat een strategische rol speelde in de machtsverhoudingen in de Nederlanden.
Op de Veluwe voltrok zich een katholiek vernieuwingsproces, dat door onverwachte gebeurtenissen omsloeg in een protestantse hervorming. Daar zag het lange tijd niet naar uit. Ondanks de vele variaties waren verschillende groepen van gelovigen eensgezind over de autoriteit van de Bijbel, het christocentrisme en de noodzaak van hoogopgeleide geestelijken.
Pas na de Beeldenstorm van 1566 kwam er een scheiding en ontbrandde het religieuze conflict. Uiteindelijk bleek de machtsovername door de gereformeerde Jan van Nassau beslissend en zette de protestantisering door. Het Veluwse reformatieproces, zo toont dit boek, was onregelmatig, onberekenbaar en kende per plaats verschillende uitkomsten.
