Abdelkader Benali trekt zich terug als spreker tijdens Dodenherdenking

Benali zou dit jaar de voordracht verzorgen tijdens de Dodenherdenking. De schrijver werd uitgenodigd als spreker omdat hij in het verleden bij meerdere herdenkingen en gelegenheden sprak en stilstond bij de slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog. “Hij heeft zich daarbij altijd zeer begaan getoond met de oorlogsslachtoffers. Om die reden had het Nationaal Comité 4 en 5 mei Benali uitgenodigd,” schrijft het op zijn website.

Controversiële uitspraken

Het Nationaal Comité en andere organisaties hebben diverse berichten ontvangen van mensen die de keuze voor Benali verkeerd vinden vanwege zijn opmerkingen over Joden in 2006.

Het gaat om uitspraken in een gesprek met Harald Doornbos toen de twee elkaar ontmoetten in Beiroet, Libanon. Deze werden in 2010 gepubliceerd door Doornbos in een column in HP/De Tijd. Benali zei over Amsterdam-Zuid, volgens Doornbos: “Jemig, daar blijkt het vol te zitten met Joden. En het vervelendste is: het zijn zo veel Joden. Amsterdamse Joden. Je voelt je als Marokkaan nauwelijks op je gemak. Het lijkt Israël wel. Heel irritant allemaal. Zoveel Joden, dat voelt gewoon gek aan.”

Benali was in eerste instantie niet van plan zich terug te trekken. In het Parool zei hij: “Die uitspraken heb ik gedaan. Maar je moet het in de sfeer zien waarin we zaten. Er was oorlog, er waren bombardementen en we lagen op de grond, ik dronk een wijntje. We bliezen stoom af tijdens die borrel. Ik zei het in een dronken bui. Het was zwarte humor, ironie en meligheid, achteraf gezien misplaatst.”

Maar deze verklaring bleek niet genoeg. Tegen de NOS zegt Hanna Luden, directeur van Joodse belangenorganisatie CIDI: “Hij had expliciet afstand moeten nemen van zijn uitspraken en dat heeft hij niet gedaan.”

In een verklaring op twitter stelt Benali: “Er mag op dat podium geen seconde twijfel zijn.”

Steun uit Joodse hoek

Er is ook steun uit de Joodse gemeenschap. Rabbijn Lody van de Kamp zegt tegen Volzin dat het ontzettend jammer is dat Benali zich heeft teruggetrokken. “Dit doet geen recht aan wie dhr. Benali is en waarvoor hij staat. Het niet doorgaan van zijn bijdrage geeft een onevenredig zwaar gewicht aan de mening van diegenen die zich te weer hebben gesteld ten opzichte van de uitspraken die eerder zouden zijn gedaan.”

Volgens de rabbijn schetst het terugtrekken van Benali een vertekend beeld, “alsof diegenen die zo een kabaal hebben gemaakt de vertegenwoordigende stem van Joods Nederland zijn. Opnieuw ontstaat er een beeld alsof de Dodenherdenking op 4 mei 'slechts' van ons Joden is.”

Natascha van Weezel, publicist en programmamaker van Joodse komaf, steunt Benali via Twitter:

Het is nog onduidelijk wie in plaats van Benali gaat spreken op 4 mei. Benali’s voordracht, De stilte van de ander, zal alsnog uitgegeven worden.