Lody van de Kamp: '‘Ik vind dat wij ons als joodse gemeenschap niet moeten opstellen als een zielige gemeenschap’
© Enis Odaci
Dit artikel is onderdeel van de publicatie 40 jaar rabbijn in Nederland. De publicatie is als PDF te downloaden via de webwinkel van Volzin en is geoptimaliseerd voor tablet en desktop computers. Een deel van de opbrengsten uit de verkoop wordt overgemaakt naar Stichting Yalla! De stichting is een initiatief van Joodse en Islamitische Nederlanders en heeft als doel om antisemitisme en moslimhaat te bestrijden en om te lobbyen voor gezamenlijke (religieuze) waarden.
Lody van de Kamp en ik zetten ons aan het laatste kopje koffie. Ik herinner me goed het moment dat ik voor het eerst over Van de Kamp hoorde. Dat was in 2010, toen tijdens een inmiddels beruchte televisie-uitzending Marokkaanse jongeren uit een diverse Amsterdamse wijk de Hitlergroet brachten. Van de Kamp liep op dat moment samen met twee van zijn leerlingen duidelijk herkenbaar als jood op straat. In 2010 was hij een van de directeuren van de joods-orthodoxe Cheider-school in Amsterdam. Hij droeg een verborgen camera met zich mee en na de uitzending ontstond er maatschappelijke, en dus politieke, onrust. Van de Kamp kreeg vele telefoontjes, maar het gesprek met de Marokkaans-Nederlandse jongerenwerker Saïd Bensellam zorgde voor een omslag in zijn denken. Bensellam kent de buurt goed en zei: "Je trof de verkeerde jongeren op de verkeerde plek aan, zullen we dit probleem samen oplossen?"
Van de Kamp ging op de koffie bij Bensellam en kreeg inzicht in zijn werkwijze. Het woordje ‘samen’ kwam bij Van de Kamp binnen. Hij is zelf immers ook onderdeel van de samenleving. In de televisie-uitzending signaleerde hij alleen maar een probleem en bood hij geen handvatten voor een oplossing, dus het woordje ‘oplossen’ kreeg extra gewicht. Saïd Bensellam bood rabbijn Van de Kamp een weg om samen in te slaan. De rabbijn nam de uitnodiging aan en ze werden vrienden. Samen adviseren ze inmiddels politie en overheden en het duo staat voor talrijke klassen om, gebroederlijk als moslim en jood, hun boodschap te vertellen. Waar komt die boodschap op neer, vraag ik Van de Kamp. “Uiteindelijk komt alles neer op het ontmoeten van elkaar. Dan kunnen we elkaars verhalen vertellen,” zegt Van de Kamp.
De rabbijn weigert consequent het label ‘antisemitisme’ te plakken op alle incidenten waar jongeren met een islamitische achtergrond bij zijn betrokken. Hoe gaat dat dan in zijn werk? Van de Kamp vertelt over een voorval in 2014: “In Arnhem riepen vier Turkse jongens kwalijke dingen over joden. Een van hen riep dat alle joden dood moesten. Kinderen van vijftien jaar die zulke dingen roepen, dat is natuurlijk verschrikkelijk, maar dat heeft niets te maken met antisemitisme. Daar zijn andere dingen aan de hand. Het leidde toen tot een televisie-rel en de lokale politiek gooide alleen maar olie op het vuur, met dank aan de PVV. Samen met Saïd hebben we ons met die jongens beziggehouden.
Toenemend antisemitisme’ is steeds meer een hobbyisme geworden van joods-maatschappelijke organisaties en van kerken
lody van de kamp
Je moet je voorstellen: er zitten vier Turkse jongens, hun moeder, de officier van justitie en de advocaat op de bank. Dan komen wij binnen: een Marokkaan en een jood. We hebben ze niet terechtgewezen en we hebben ze niet op hun donder gegeven. We gingen alleen praten. Ik ben de eerste jood, voor zover zij weten, die ze ooit hebben gesproken. Ze weten nauwelijks iets van de Tweede Wereldoorlog en ze weten al helemaal niets van de huidige joodse gemeenschap in Nederland of in Arnhem. Ik ben samen met hen naar het Anne Frank Huis geweest. We hebben twee weken later een nieuw bezoek bij hen thuis gebracht. We zeiden dat we drie momenten met ze wilden bespreken. We wilden horen wat hun reactie was toen ze ons binnen zagen komen, we wilden weten wat er door ze heenging na alle commotie in de media en we wilden weten wat zij dachten na het bezoek aan het Anne Frank Huis. Ik ben wel wat gewend, maar ik kreeg kippenvel.”
Dit is een kort fragment uit het hele interview. De gehele tekst is te lezen in de publicatie Lody van de Kamp - 40 Jaar rabbijn in Nederland.
