VOLZIN geeft regelmatig een overzicht van recent verschenen boeken over religie, zingeving en levensbeschouwing. Welke staan op uw verlanglijstje?

Roes - een verslavende zoektocht naar genot
Jeanneke Scholtens

"De dag van de ommekeer was donderdag 23 mei, nu 2,5 jaar geleden. De dag dat ik stopte met drinken. Terwijl ik dacht vette zelfreflectie te hebben, sloeg ie me nu toch even keihard op mijn bek. Omdat ik niet de wijn dronk, maar de wijn mij. En dus stopte ik. Abrupt."

Jeanneke Scholtens, toekomstonderzoeker met een fikse verslavingsgevoeligheid, besluit zichzelf als studieobject te gebruiken in haar onderzoek naar genot. Wat volgt is Roes: een eerlijke, grappige en confronterende zoektocht. Want waar komt die hang naar wijn vandaan? Waarom is die roes zo aantrekkelijk? Hoe werkt genot en waarom zijn we er allemaal naar op zoek? En waar moet ze nú haar shotje genot vandaan halen?

Bot uitgevers, 232 blz., € 21,99

Radicaal anders - 12 visionaire denkers over klimaat en rechtvaardigheid
Robbert Bodegraven

Natuurlijk is het belangrijk dat we minder vliegen en vaker vegetarisch eten, maar met bewust consumeren alleen lossen we de klimaatcrisis en de wereldwijde ongelijkheid niet op. Daarvoor is het nodig dat we onze samenlevingen radicaal anders organiseren. Ondenkbaar? Niets is minder waar, zo concludeert Robbert Bodegraven in gesprek met twaalf inspirerende denkers en activisten.

Het gonst van de slimme alternatieven voor het rampzalige neoliberale beleid. Neem bijvoorbeeld de actieve overheid als motor van innovatie en groei (Mariana Mazzucato), het aanzetten van de geldpers (Stephanie Kelton), de terugkeer van de ideologische veren (Susan Neiman en Chantal Mouffe) of het luisteren naar de oorspronkelijke bewoners van het globale Zuiden (Elizabeth Wathuti en Alessandra Korap).

De ideeën die naar voren worden gebracht in dit boek zijn soms heel verschillend maar over één ding is iedereen het eens: Voor talmen is het nu te laat. Tijd om in actie te komen!

Lemniscaat, 205 blz., € 19,99

Messianisme als gevaarlijke herinnering - Bronnen, erfgenamen, actualiteit
Theo de Wit en Eric Ottenheijm (red.)

Messianisme is een filosofie van de geschiedenis die wortelt in het sterke besef dat onze sociale, religieuze en politieke orde mogelijk niet de juiste of enig mogelijke is. De komst van een messias of verlosser kan een uitweg bieden uit die negatief ervaren situatie. Hij brengt de bestaande orde, of die nu van religieuze of seculiere aard is, aan het wankelen, en zal daarom door de verdedigers daarvan niet in dank worden afgenomen. 

Dit boek bespreekt zowel bronnen als erfgenamen van het messianisme. Het biedt een bonte verzameling teksten en denkers – filosofen, mystici, theologen – die gezien kunnen worden als erfgenamen van de messiaanse herinnering, waaronder Marx, Buber, Levinas, Agamben en Kafka.

Damon, 288 blz., € 24,90

Leven met onze doden - Een essay over troost
Delphine Horvilleur

Delphine Horvilleur leeft als rabbijn met de dood. In dit boek, dat ze schreef tijdens de coronacrisis, behandelt ze dit thema heel indringend vanuit haar dagelijkse praktijk als geestelijke die de nabestaanden van een gestorvene moet bijstaan in hun verlies. Ze vertelt hoe ze met haar verhalen, die vaak zijn gebaseerd op oude heilige teksten, troost probeert te bieden. Ze houdt de deuren open tussen de levenden en de overledenen zodat iedereen rustig vrede kan sluiten met zijn of haar ‘geesten’. Horvilleur laat tevens zien hoe met dit thema wordt omgegaan in de joodse cultuur.

De Arbeiderspers, 240 blz., € 21,50


'Voor God kom ik mijn cel uit' - Verhalen uit een jeugdgevangenis

Margreet Sanders

Hij wil zelfs zijn advocaat niet zien”, zei de medewerker die me naar zijn cel bracht. “Mevrouw de pastor zou graag een gesprek met je willen voeren”, zei de medewerker. Onmiddellijk stond hij op en liep mee. Onderweg naar de kapel vroeg ik hem: “Je wilde niemand spreken. Waarom ben je van gedachten veranderd?”. Hij keek me even aan en zei toen ernstig: “Voor God kom ik mijn cel uit”.

Theologe Margreet Sanders (1963) werkt als geestelijk verzorger in een jeugdgevangenis. In haar boek doet ze verslag van diverse ontmoetingen met jongeren in detentie. De verhalen die ze verzamelde gaan over echte mensen. Soms zijn ze geknakt en desperaat, gelaten en onverschillig, maar vaker nog zachtaardig en ‘vraatzuchtig op zoek naar zin en betekenis’. Het zijn mensen die een nieuwe kans verdienen en mensen van wie je, wat ze ook op hun kerfstok mogen hebben, oprecht kunt houden. Duivels uitdrijven of bidden zodat iemand direct vrijkomt, kan ze niet. Sanders: “Ik geloof in de kracht van de rozenkrans, maar zo’n paternoster is geen Harry Potter-toverstaf.”

Aansluitend op de openhartige gesprekken met deze jonge veroordeelden laat Sanders meer dan twintig psychologen, pedagogen, juristen, pastores, psychiaters en anderen die betrokken zijn bij het gevangeniswezen, op de verhalen reflecteren. Deze bijdragen maken duidelijk dat elk menselijk tekort een mogelijkheid tot groei inhoudt. De kracht van Sanders ligt steevast in het vermogen om de zondaar in al z’n tragiek te zien en tevens de (on)deugden de herkennen. Om aldoor – zonder oordeel – te blijven luisteren.

Berne Media, 144 blz., € 19,95